Zet in op palliatieve zorg bij wilsonbekwamen met beperking
Verruim niet de euthanasiemogelijkheden, maar zet maximaal in op palliatieve zorg in de laatste levensfase van wilsonbekwamen met een verstandelijke beperking, reageren dr. R. Seldenrijk en C. H. Ariese-van Putten MSc.
De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor levensbeëindiging zonder verzoek in uitzonderlijke situaties van wilsonbekwaamheid. Voorbeelden hiervan zijn levensbeëindiging bij pasgeborenen met ernstige afwijkingen, mensen met dementie of psychiatrische patiënten.
Tot op heden werd er nog niet of nauwelijks gesproken over levensbeëindiging bij wilsonbekwame mensen met een verstandelijke beperking. Dat was voor de Adviesgroep Ethiek van de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Verstandelijk Gehandicapten (NVAVG) aanleiding om een handreiking uit te brengen over dit thema (RD 27-11). De centrale vraag in het rapport is: Wanneer zijn de grenzen aan medisch handelen bij wilsonbekwame mensen met een verstandelijke beperking bereikt en is levensbeëindiging onder strikte voorwaarden ethisch aanvaardbaar?
Actieve levensbeëindiging is in Nederland strafbaar. Dat is geregeld in de Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding (euthanasiewet). Artikel 2 van deze wet bevat zes wettelijke zorgvuldigheidseisen. Een van deze zorgvuldigheidseisen betreft een vrijwillig en weloverwogen verzoek van de patiënt. De euthanasiewet bepaalt dat alleen een wilsbekwame persoon zelf een verzoek tot het beëindigen van zijn leven kan doen. Euthanasie is dus niet mogelijk bij wilsonbekwame mensen.
Een tweede zorgvuldigheidseis is dat het moet gaan om uitzichtloos en ondraaglijk lijden. Deze eis is echter in de praktijk bij wilsonbekwame mensen lastig te interpreteren.
Toch gaan er voorzichtig stemmen op om levensbeëindiging bij deze groepen patiënten onder strikte voorwaarden niet als een strafbaar feit te beschouwen. Maar bij wilsonbekwame mensen kunnen we niet spreken van ”euthanasie”; we moeten de dodelijke handeling duiden als levensbeëindigend handelen. Het lijkt erop dat de wettelijke zorgvuldigheidseisen door de praktijk steeds verder worden opgerekt.
Lees het volledige artikel op http://www.refdag.nl/opinie/zet_in_op_palliatieve_zorg_bij_wilsonbekwamen_met_beperking_1_787832